Perfecte houtverbindingen met deuvelhulpmiddelen
Wie snel en eenvoudig een voorraadkast voor de kelder wil maken, kiest meestal voor de accuboormachine en de bijpassende spaanplaatschroeven. Voor de kelder is dit ruim voldoende, maar in de woonkamer eigenlijk ondenkbaar.
Schroefkoppen aan de zijkant van de kast zijn nu niet bepaald mooi. Men kan deze gaten natuurlijk dichtkitten of plamuren, maar daar wordt het meestal niet fraaier op! Voor zulke toepassingen zijn onzichtbare houtverbindingen gevraagd.
Houtverbindingen: drie handige gereedschappen voor de werkplaats
Ronde deuvelverbinding
De waarschijnlijk bekendste “onzichtbare” houtverbinding is de deuvelverbinding met ronde deuvels. Deze is met name zo geliefd, omdat voor het gebruik ervan slechts een boormachine en de bijpassende houtboor benodigd zijn. Met de ronde deuvels kunnen hoek-, T- en vlakverbindingen worden gemaakt.
Toepassingsgebieden van de ronde deuvel
Vlakverbindingen
Met ronde deuvels kunnen ook planken tot een oppervlak worden verbonden of onder een hoek tot frame worden samengevoegd.
Ook het versterken van het verstek van een schilderijlijst is een uitstekend toepassingsgebied voor ronde deuvels.
Hoek- en T-verbindingen
Bij het maken van meubelen kan men met deze twee verbindingen vrijwel elke kast bouwen. Daarom zijn ronde deuvels uitstekend geschikt voor de meubelmakerij.
Stoelen, tafels of kasten: overal zijn ronde deuvels als verbindingselement te vinden. Deze verbindingen kunnen ofwel als L-vormige hoekverbinding of als T-verbinding worden gecategoriseerd.
Belangrijk: maten bij het gebruik van deuvels
Bij hoek- en T-verbindingen mogen de gaten in de houten vlakken slechts maximaal twee derde van de houtdikte diep worden geboord. De rest van de deuvel, plus 2-3 millimeter lucht voor lijm, wordt in de tegenoverliggende zijde of in de kopzijde van de plank geboord. Let dus op dat bij deze verbindingen altijd twee boordieptes met behulp van de dieptestop moeten worden ingesteld.
Voorbeeld: bij een houtdikte van 18 millimeter en een deuvellengte van 40 millimeter wordt in het oppervlak 12 millimeter diep en in de kopzijde 28 millimeter plus 2 millimeter lucht voor lijm, dus precies 30 millimeter diep geboord.
Bij kopvlakverbindingen wordt de deuvel elk voor de helft plus ca. 2 millimeter lucht voor de lijm in de planken geboord.
Houtdiktes en deuveldiameters
De deuveldiameter moet tussen twee vijfde en drie vijfde van de houtdikte bedragen.
In de tabel staan de belangrijkste houtdiktes en de bijpassende deuveldiameters.
| Houtdikte | Diameter deuvel |
|---|---|
| 12 - 14 mm | 6 mm |
| 15 - 18 mm | 8 mm |
| 19 - 30 mm | 10 mm |
Houten deuvels
Lamellenverbinding
Minder bekend is de houtverbinding door middel van lamellen. Deze variant heeft echter een belangrijk voordeel ten opzichte van een verbinding met ronde deuvels: door de ovale vorm van de lamellen kan de verbinding, in tegenstelling tot ronde deuvels, nog in een richting worden verschoven.
Toepassingsgebied lamellen
Lamellen kunnen, in tegenstelling tot ronde deuvels, beter en eenvoudiger worden uitgelijnd. De 4 millimeter brede sleuf maakt het nauwkeurig uitlijnen van de houten elementen bij het lijmen gemakkelijker. Lamellenverbindingen hebben een enorm hoog draagvermogen en zijn super sterk, omdat het lijmoppervlak aanzienlijk groter is dan bij ronde deuvels en omdat de lamellen bij het aanbrengen van lijm opzwellen.
Om sleuven voor lamellen te maken, zijn een multi-houtfrees en een gangbare haakse slijper nodig.
De lamel is vanwege de snelle en uiterst nauwkeurige toepassing de ideale verbindingsmethode voor het bouwen van meubelen. Hierbij kunnen zowel ingewikkelde inbouwkasten onder schuine daken als simpele hoekverbindingen voor het bouwen van laden snel en eenvoudig worden gemaakt.
